Asset Publisher
Ekosystem jeziora
Strefa przybrzeżna, strefa litoralna – strefa zbiornika wodnego przylegająca do brzegu, lądu. Charakteryzuje się najlepszymi warunkami życia w wodach (dużo światła, tlenu, mniejsze zasolenie, urozmaicona rzeźba dna). Najbardziej podatna jest na niestałość czynników środowiskowych, przede wszystkim na dobową i sezonową zmienność oświetlenia i temperatury, zlodzenie, w tej strefie powstaje największa ilość materii organicznej i zalega największa ilość detrytusu, przez co podlega największym wahaniom stężenia tlenu.
Strefa przybrzeżna, strefa litoralna – strefa zbiornika wodnego przylegająca do brzegu, lądu. Charakteryzuje się najlepszymi warunkami życia w wodach (dużo światła, tlenu, mniejsze zasolenie, urozmaicona rzeźba dna). Najbardziej podatna jest na niestałość czynników środowiskowych, przede wszystkim na dobową i sezonową zmienność oświetlenia i temperatury, zlodzenie, w tej strefie powstaje największa ilość materii organicznej i zalega największa ilość detrytusu, przez co podlega największym wahaniom stężenia tlenu.
W litoralu, czyli strefie przybrzeżnej można wyróżnić cztery podstrefy: strefę roślinności bagiennej, strefę roślin wynurzonych (np. trzciny), strefę roślin o liściach pływających (np.: grzybieni białych, grążela żółtego) oraz strefę roślin zanurzonych (np.: rdestnicy, moczarki).
Litoral jest w zasadzie jedyną strefą jeziora, w której występują rośliny zakorzenione. Często tworzą one szuwar wysoki. Do roślin i glonów żyjących w tej strefie należą:
- makrofity,
- glony peryfitonowe
- zielenice
Przedstawicielami świata zwierząt strefy litoralnej są:
- ryby, jamochłony, obleńce, pierścienice, szkarłupnie, mszywioły, mięczaki(w tym ślimaki) skorupiaki, gąbki, ramienionogi, owady wodne
Pelagial - wody jezior oddzielone od brzegów strefami litoralu i sublitoralu. Obejmuje naświetloną warstwę wody do 200 m od powierzchni (epipelagial) oraz coraz głębsze warstwy: mezopelagial, batypelagial i abisal. Pelagial zasiedlają różne zespoły planktonu i nektonu.
Pelagial - otwarta toń wodna w morzach, oceanach i wielkich jeziorach granicząca ze strefą brzegową i strefą głębinową. Rozciąga się do granicy przenikania światła. Jej głębokość w jeziorach - do 400 m. Obszar wód leżący poza litoralem i nad profundalem. Wyróżnia się epipelagial (górna prześwietlona warstwa wód) i batypelagial (ciemne wody zalegające ponad stokiem kontynentalnym). W pelagialu żyje plankton i nekton. W warstwach powierzchniowych pelagialu rozwija się głównie plankton roślinny, którego granicę wyznacza docierające światło. Plankton zwierzęcy jest obecny w całej toni wodnej. W nektonie występują skorupiaki, ryby, płazy, żółwie.
Profundal – dolna strefa głębokich jezior położona poniżej poziomu do którego dociera dość światła słonecznego aby podtrzymać fotosyntezę. Obejmuje dno i kontaktującą z nim warstwę wody. W profundalu okresowo brakuje tlenu. Żyją tutaj konsumenci i reducenci uzależnieni od dostaw pokarmu z wyższych warstw.
Profundal (głębinowa strefa jezior) rozciąga się poniżej granicy docierania światła. Charakteryzuje ją mrok i stała niska temperatura wody (przy dnie mająca zawsze ok. 4oC – przy tej temperaturze woda jest najbardziej gęsta). Życie możliwe jest dzięki dopływowi materii z litoralu i pelagialu. W zanieczyszczonych jeziorach, na skutek gromadzenia się toksycznych dla organizmów żywych związków chemicznych (np. siarkowodór) i braku tlenu, często jest to strefa martwa. Rozwijają się w niej wtedy jedynie organizmy beztlenowe (np. bakterie siarkowe).
Źródła tekstu:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Profundal
http://www.nurkopedia.pl/index.php/Profundal
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pelagial
https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/pelagial
