Asset Publisher Asset Publisher

Retencja wodna

Klimat na ziemi zmienia się od zawsze. Jednak w ciągu ostatniego stulecia zmiany te znacznie przyspieszyły i zyskały na sile. Dziś już nie tylko przewidujemy ich skutki, ale też zaczynamy mierzyć się z ich efektami. Zmiany klimatu obserwujemy także w Polsce. Świadczą o nich wzrost średniej temperatury w całym kraju, wzrost liczby dni z intensywnymi opadami, skracanie się okresu zalegania śniegu czy wydłużanie się okresów bezdeszczowych. Wzrasta też częstotliwość ekstremalnych zjawisk pogodowych. W ciągu ostatnich 60 lat średnia temperatura w Polsce wzrosła o 1,1°C. Naukowcy szacują, że próg bezpieczeństwa to 2°C.

 

                          Fot. Z archiwum Nadleśnictwa

Lasy odgrywają niezwykle ważna rolę w cyklu obiegu i magazynowania wody. Trafnie obrazuje to metafora lasu jako gąbki. Po każdych opadach deszczu ogromne ilości wody gromadzone są we wszystkich warstwach lasu: przez rośliny, ściółkę i glebę. Naturalnymi „pochłaniaczami” i magazynami wody są również tereny podmokłe i torfowiska, dla których woda stanowi być albo nie być danego siedliska.

                          Fot. Z archiwum Nadleśnictwa

Jednak nie cała woda pozostaje w lesie. Część wody odparowuje (by następnie powrócić na ziemię w postaci deszczu), część wnika w glebę i zasila wody gruntowe i głębinowe, a także trafia do potoków, rzek i zbiorników wodnych.

Jeśli jakąś część wody chcemy z tego obiegu wyłączyć, gromadząc ją lub spowalniając jej odpływ, to wówczas mówimy o RETENCJI. W lasach mam do czynienia z tzw. MAŁĄ RETENCJĄ: woda magazynowana jest w niewielkich zbiornikach i oczkach wodnych, a także na terenach mokradłowych.

RENATURYZACJA MOKRADEŁ to proces przywracania do dobrego stanu osuszonych mokradeł, dzięki budowie na starych kanałach i rowach małych urządzeń wodnych. Budowane na sztucznych ciekach progi wodne spiętrzają wodę do wymaganego poziomu, a dzięki zastosowaniu zastawek (…) możliwa jest regulacja poziomu wody. W wyniku tych działań zwiększa się retencja gruntowa, poziom wody na mokradle podnosi się, a także pojawia się właściwa temu siedlisku bujna roślinność i ptactwo wodno-błotne.

ZBIORNIKI MAŁEJ RETENCJI mają za zadanie przechwytywanie wody w okresach jej nadmiaru i utrzymanie jej wtedy, kiedy brakuje opadów lub są one niewystarczające. Zretencjonowana woda jest następnie wykorzystywana przez rośliny i zwierzęta.

 

Źródło tekstu: ADAPTACJA LASÓW I LESNICTWA DO ZMIAN KLIMATU, MAŁA RETENCJA NA TERENACH NIZINNYCH. (Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, Warszawa grudzień 2017 r.) http://www.ckps.lasy.gov.pl/o-projekcie