Lista aktualności Lista aktualności

Jakim powietrzem oddychamy?

Jednym z naturalnych wskaźników czystości powietrza są porosty. 14 listopada obchodzimy w Polsce Dzień Czystego Powietrza, ustanowiony kilkanaście lat temu przez Fundację Arka z Bielska-Białej.

Dlaczego akurat porosty są wskaźnikiem jakości powietrza? Potrafią one pobierać różne składniki prosto z powietrza. Są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia, szczególnie na dwutlenek siarki, który hamuje ich rozwój.

Porosty to fascynująca współpraca dwóch grup organizmów – grzybów i glonów.Porosty na ziemi pojawiły się juź ponad 400 milionów lat temu, a więc wtedy gdy nie istniały jeszcze rośliny naczyniowe.

Każdy z partnerów ma specyficzne umiejętności, dzięki takiej kombinacji porost może zasiedlić nawet najbardziej nieprzyjazne miejsca - nagie skały, pionowe ściany budynków, drzewa, wydmy, płoty czy kamienie w górskim potoku.

Grzyb to ruszt porostu, który „mocuje” go na podłożu. Jego funkcją jest dostarczenie wody i soli mineralnych potrzebnych partnerowi, czyli glonowi. Glony mają specjalne aparaty, dzięki którym potrafią zamieniać energię światła słonecznego na pokarm (w procesie fotosyntezy) i dzielą się nią z grzybem. Każdy pracuje na wspólny sukces.

Kształt i wielkość porostów zależą od ilości zanieczyszczeń zawartych w powietrzu. W miejscach, gdzie zanieczyszczenia są bardzo duże występuje tzw. pustynia porostowa - porostów tam nie ma.

Przy dużym zanieczyszczeniu występują porosty skorupiaste (proszkowate). Jeśli powietrze jest trochę czystsze można zaobserwować porosty o plesze listkowatej przylegające do pnia.

Tam, gdzie powietrze jest czystsze porosty są coraz większe, coraz bardziej rozgałęzione i „puszyste” – to porosty krzaczkowate. Na obszarach z czystym powietrzem plecha ma często postać długich sztywnych nitek lub frędzelków. Porosty niezależnie od kształtu mogą mieć bardzo różne kolory – zielone, szare, żółte, pomarańczowe, czerwone, różowe, brązowe i czarne.

 

 

Przyjrzyjmy się porostom na pniach drzew rosnących w okolicy, a zobaczymy, w jakim środowisku żyjemy.

 

Źródło: PGL LP